TSH pahası nedir? Düşük yahut yüksek TSH kıymeti hangi hastalıkları gösterir?
Mehmet Korkmaz
2 min read
“TSH” terimi, tiroid uyarıcı hormon manasına gelir. TSH, hipofiz bezinde üretilir ve tiroid hormonu üretimi üzerinde uyarıcı bir tesire sahiptir.
TSH, tiroid bezi üzerinde bağırsaklardan iyot emilimini ve tiroid bezinde üretilen T3 ve T4 hormonlarının (triiyodotreonin ve tetraiyodotreonin) üretimini artıran uyarıcı bir hormondur. Kanda dolaşan T3 ve T4 hormonları kanda uygun tiroid hormon konsantrasyonunu sağlar, hormonların düzeyi azalır yahut artarsa TSH kıymeti de değişir.
Sağlıklı TSH bedeli kaç olmalı?
TSH kıymeti bir kan testi ile ölçülebilir. Bu test ile tiroid bezinin işleyişi kolay ve faal bir halde denetim edilebilir, hastalıklar taranabilir ve tiroid tedavisi denetim edilebilir.
Kan testi sonuçlarında, test edilen hususların aşağıdaki aralıklara girmesi durumunda TSH pahası uygundur. Olumlu yahut olumsuz bir kayma olması tiroid bezinin olağandışı işleyişini gösterebilir. Aşağıdaki aralıklar, düzgün bir TSH kıymetinin ne olduğunu, yani olağan bir TSH bedelinin ne olduğunu gösterir:
TSH: 0.300-4.200 mU/L
T4: 12,0-22,0 pmol/L
T3: 2,4-6,3 pmol/L
TSH pahasının yüksek olması neyi gösterir?
TSH bedeli yüksekse, tiroid hormonlarının düzeyinin düştüğü sonucu çıkar. Hipofiz bezi üzerinde daha az tesir gösterirler ve bunun sonucunda TSH üretimi artar. Tiroid bezinin yüzeyine bağlanan kanda dolaşan TSH bedeli daha yüksek olduğu için tiroid bezinin T3 ve T4 üretimini artırarak tiroid hormon düzeyini yükseltir.
Yüksek bir TSH kıymeti ekseriyetle hipotiroidizmi gösterir, fakat akut yahut kronik tiroidit ve hatta bir otoimmün hastalıktan da kaynaklanabilir. Tıpkı formda, kişi tiroid bezini cerrahi olarak aldırmışsa TSH kıymeti yüksektir, lakin bu tıpkı vakitte bir tümör ve ilaç tedavisinin bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir.
TSH kıymetinin düşük olması neyi gösterir?
Kanda ölçülen T3 ve T4 hormonlarının konsantrasyonu yüksek olduğunda TSH kıymeti düşüktür. Hhipofiz bezi üzerinde zıt tesire sahiptirler ve bu da TSH üretiminde bir azalmaya neden olur. TSH üretimi ve kandaki TSH kıymeti düşerse, tiroid hormonlarının üretimi için kâfi uyarıcı tesir yoktur.
TSH bedeli düşükse, olayların birçoklarında tiroid bezinin çok etkin olduğu sonucu ortaya çıkar. Fakat çok dozda ilaç ve hormon tedavisinden de kaynaklanabilir yahut bedende otoimmün Graves-Basedow hastalığı da olabilir. Bu düşüklük, nadiren hipofiz bezinin hasar görmesinden de kaynaklanabilir. Bayanlarda TSH bedellerinde düşme gebelikde de görülebilir.
