‘Gece Terörü’ Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

Gece terörü nedir?

Daha çok çocuklarda görülen uyku terörü bazen yetişkinlerde de görülen bir hastalıktır. Derin uyku halindeyken görülen gece terörü şahsa kaygı, süratli soluk alıp verme, çığlık ve ağlayarak uyanma üzere zorluklar çektirir. 

Bu uyku bozukluğu birkaç saniye ila birkaç dakika sürebilir. Ergenlik çağından sonra azalmaya başlayan uyku terörü (parasomnia), uyurgezerlik ve uyku felci olarak da kendini gösterebilir. Gece terörü isminden ötürü da ürkütücü bir hastalık olarak görülse de tedavisi mümkün olan bir uyku bozukluğudur. 

Gece terörünün nedenleri nelerdir?

Parasomnia olarak da isimlendirilen gece terörü uyku sırasında istenmeyen bir davranış olarak ortaya çıkar. Tam olarak nedenleri bilinmese de belirli başlı nedenlere dayandırılan bu hastalığın solum meseleleri, ruhsal sıkıntılar ve bir öbür faktörler sebebiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. 

Nefes alma sıkıntıları yaşayan şahıslar uyku terörü daha yüksek oranda görülmektedir ve nefes almak için uyku sırasında daha fazla uğraş gösteren bireylerin hastalığı tetiklenmektedir. Depresyon, anksiyete bozukluğu, bipolar bozukluk üzere ruhsal meseleleri olan yetişkin şahıslarda de gece terörüne rastlanabilir. 

Gece teröründe hangi faktörler rol oynar?

• Anestezi
• Yorgunluk
• Antidepresanlar
• Ağır ateşle geçirilen hastalıklar
• Alkol
• Madde kullanımı
• Stres bozuklukları
• Uyku apnesi
• Uyku bozuklukları

Şimdi de gece terörünün belirtilerine bakalım: 

Uyku terörünün belirtileri kişinin karakterine nazaran farklılıklar gösterebilir. Uyku sırasında atak geçiren kişi ansızın uyanabilir ve her şeyi hatırlayabilir ya da uykudan uyanamayarak iniltili bir formda uykuya devam etmek zorunda kalabilir. 

Uyku terörü ekseriyetle gece derin uykuda görülür. Çocuklarda görüldüğünde çocuklar ekseriyetle bu durum hakkında bir şey hatırlamasa da yetişkinler daha şuurlu bir biçimde hareket edebilir. Gece terörü, uyurgezerliğe de neden olmaktadır. 

• Uykudan kalkamama,
• Sırılsıklam uykudan uyanma,
• Göz bebeklerinin büyümesi,
• Kalp atışlarında artış,
• Sık sık nefes alıp verme,
• Çığlık atarak uykudan kalkma,
• Yatakta hiç bir şey hatırlamadan oturma,
• Etrafa yumruk ve tekme atma

gibi belirtliler sıralanabilir. Bu belirtilere siz ya da çocuğunuz sahipseniz muayene olmanız önerilir. 

Gece terörünün tanısı nasıl konur?

Yetişkinlerde bu hastalığı teşhis etmek sıkıntı olsa da kişi uykudan yorgun ve halsiz bir halde uyanıyorsa doktora başvurması önerilmektedir. Uyku terörü ve öteki uyku sorunlarıyla karşılaşan şahısların uyandıktan sonra düşlerini ya da uykularını not etmeleri önerilir. 

Bu sayede hekim hastalığı daha kolay bir formda teşhis edebilir. Alkol kullanımı, gerilimli ortamlarda çalışmak ya da bulunmak, ruhsal hastalıklar ya da nefes sıkıntıları olup olmadığı da ayrıntılı bir biçimde açıklanmalıdır.

Uyku testi ile teşhis konabilir mi? 

Uyku kalitesini etkileyen bu hastalık bazen tıbbi ortamlarda, uyku laboratuvarı üzere, teşhis edilebilir. Tıpkı vakitte bu hastalığın epilepsi üzere hastalıklardan net bir formda ayrılması gerekmektedir. Bunun için de uyku testi yapılmalıdır. Bu test içerisinde EEG, EOG ve EMG’den yararlanılır. Hastanın kanına ve kalp işlevlerine da bakılması gerekir. 

Uykunun farklı evrelerine bakılması gerektiğinden uyku süreci belli dilimlere bölünür ve ayrıntılı bir biçimde incelenir. Bu uyku dilimlerinde epilepsi ataklarına rastlanmazsa gece terörü tanısı konulabilir. 

Gece terörü nasıl tedavi edilir?

Yetişkinlik devrinde çocukluk periyodundan daha seyrek bir formda karşımıza çıkan uyku terörü, yaş arttıkça azalır. Çocukluk devrinde görülen ataklar nezaret eşliğinde tedaviye gerek kalmadan atlatılabilir. Ancak çocuğun uykusunu sıklıkla bölen ataklar yetişkinlikte de geçmiyorsa bir terapistten yardım alınmalı ya da uyku uzmanına danışılmalıdır. 

Birçok sıkıntıyla karşılaşıyoruz ve bu sıkıntılar ruhsal hastalıklar olarak karşımıza çıkabiliyor. Ruhsal hastalık olarak karşımıza çıkan sebepler uyku terörü ataklarını artırırken bu hastalığın nedenleri ayrıntılı bir halde araştırılmalı ve ortadan kaldırılmalıdır. Ruhsal hastalıklar da terapi yöntemiyle ya da ilaç tedavisiyle düzeltilmektedir. 

Her gün birebir saatte atak geçiren bireyin ataktan evvel uyandırılması da gece terörünü geçirmenin süreksiz bir yoludur. Ama atak sürecinde bireylerin uyandırılması gerçek değildir. Bunun ayrımı güzel bir formda yapılmalıdır. Atak geçiren şahısların gündüz uykularına yatması ya da nizamlı bir uyku saati belirlenmesi de kıymetli bir tedavi yoludur. 

İlaç tedavisine bakılacak olursa çocukluk periyodunda gece terörü sıkıntısını çözmek için bu sistem çok fazla tercih edilmez. Yetişkin hastalarda ise antidepresanların kullanımı bazen tesirli bir metot olarak karşımıza çıkabilir. Her hastada kullanılmasa da ilaç tedavisi de tercih edilen metotlardan biridir. Siz de bu üzere sıkıntıları yaşıyorsanız kısa bir müddet içerisinde doktora müracaatınızı öneririz.